του Άρη Δαβαράκη
Τα 40 χρόνια από το
Πολυτεχνείο, αν είχαμε κάπως ωριμάσει στο μεταξύ και είχαμε μάθει να
σκεφτόμαστε με αληθινές σκέψεις συνειρμικά δεμένες με γεγονότα και όχι
με πολιτικούρες, θα μας είχαν βοηθήσει πολύ να φτιάξουμε κάτι καλύτερο
απ’ αυτό που προηγήθηκε της χούντας και μας
οδήγησε σε μια εφτάχρονη δικτατορία. Προσωπικά πιστεύω (και αναλαμβάνω την ευθύνη αυτών που πιστεύω υπογράφοντας με το όνομά μου) ότι το πραγματικό πολυτεχνείο, αυτή η τόσο φωτεινή, εκτυφλωτικά φωτεινή νεανική εξέγερση ενάντια στην τότε εξουσία, τις συμπεριφορές και τις μεθόδους της, από κακό χειρισμό κάποιων πρωταγωνιστών της που κάνανε καριέρα κραδαίνοντας την αιματοβαμμένη σημαία της, είναι βαθειά κρυμμένο και εντελώς αόρατο πια πίσω από τόσες επιστρώσεις υποκρισίας και ψέματος που έχουν θάψει βαθειά, με κυνισμό αβάσταχτο (και, φοβάμαι, για πάντα), την ουσία αυτής της εξέγερσης.
Για μένα που ήμουν 20 χρονών τον Νοέμβριο του 73 και ήμουν εκεί με χίλια, μονάχα η ποίηση δικαιούται να ελπίζει πως κάποτε θα αρθρώσει με λέξεις αυτό που συνέβη – αυτά, τα πολλά, που συνέβαιναν παράλληλα. Να ευχόμαστε και να προσευχόμαστε κάποτε να συμβεί αυτό, να σκύψει δηλαδή άλλος ένας Ανδρόνικος μέσα στον συλημένο αυτόν τάφο και να ανασύρει την ουσία. Μέχρι τότε είμαστε αναγκασμένοι να ζούμε με όλες αυτές τις απίστευτες ανοησίες που λέγονται και γράφονται, προσπαθώντας να παρακάμψουν την ουσία και να προβάλλουν τους «ηρωισμούς» και τις φανφάρες που βολεύουν την σημερινή εξουσία – στις διάφορες μορφές της που ουσιαστικά είναι μία και το όνομά της είναι ολιγαρχία – και θα μπορούσε να ήταν και «χούντα» αν χρησιμοποιούσε τον στρατό όπως κάνανε οι συνταγματάρχες. Χρησιμοποιεί βέβαια και η τωρινή εξουσία όπλα και δολοφονίες, τρόμο και αίμα, συνεχή από τηλεοράσεως τρομοκράτηση των πολιτών, παρακράτος (και «θεωρίες των άκρων» ισοπεδωτικές) και στην ουσία είναι μια μοντέρνα και καλά μεταμφιεσμένη «χούντα» –αλλά με άλλα ενδύματα, όχι στρατιωτικά όπως τότε. Την ισχύ των όπλων την έχει αντικαταστήσει η ισχύς των αριθμών και των ΜΜΕ –και οι άνθρωποι μπορούμε να θυσιαζόμαστε και να ζούμε μέσα στην ανεργία, την πείνα, την στέρηση βασικών αγαθών, στο όνομα όχι πια εκείνου του πτηνού που καιγότανε και αναγεννιότανε από τις στάχτες του πάνω στα σπιρτόκουτα της χούντας, αλλά στο όνομα κάποιων οικονομικών διαταγών που, αν δεν τις ακολουθήσουμε λέει, θα μας φάει το μαύρο σκοτάδι
Τα ίδια έλεγε και η χούντα –αν δεν κάναμε αυτό που θέλανε οι συνταγματάρχες η χώρα θα καταστρεφότανε. Και τότε όπως και τώρα αυτή η άνωθεν διαταγή «να συμμορφωθούμε προς τας υποδείξεις» συνοδεύεται από απειλές και βασανιστήρια. Τότε ήταν η εξορία και –στην μεγάλη ανάγκη –η φάλαγγα (σου χτυπούσαν τα πέλματα οι στρατοκράτες με ένα σίδερο μέχρι να φτύσεις αίμα και να γίνουν τα πόδια σου σαν μπουκάλες υγραερίου), τώρα είναι η απειλή της έξωσης από το σπίτι, η στέρηση της τροφής, των φαρμάκων, ακόμα και του καθαρού νερού, από τα παιδιά και τους γέρους γονείς σου, η μεταμόρφωσή σου από «νοικοκύρη» σε ζητιάνο που θα εκλιπαρεί στους δρόμους για ένα ή δύο ευρώ, για να φάει κάτι, να βοηθηθεί με ένα φάρμακο, να αντέξει τον αβάσταχτο πόνο που προκαλεί η σκληράδα αυτής της κοινωνίας της «εξελιγμένης».
Σ’ αυτά τα σαράντα χρόνια, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, δεν προχωρήσαμε βήμα. Αντίθετα χωθήκαμε βαθειά σε μια λασπουριά, έναν βάλτο, έναν βόθρο, μέσα στον οποίον παλεύουμε να επιβιώσουμε και να ξανά-ανακαλύψουμε την ουσία, το νόημα που υπάρχει πίσω από τα πράγματα και τις συμπεριφορές μας. Ούτε αγαπάμε πιο πολύ, ούτε φωτίζουμε το μέλλον, ούτε ανοίγουμε μονοπάτια που να φωσφορίζουνε τις νύχτες για να μην χάνεται κανείς μέσα στην άθλια, βρώμικη, σάπια, ανήθικη, αναίσθητη και επικίνδυνη κοινωνία που όχι μόνο επιτρέψαμε αλλά συμβάλλαμε για να χτιστεί. Αν το δει κανείς με εντιμότητα και ειλικρίνεια το ζήτημα, το πολυτεχνείο ΔΕΝ ζει. Το γεγονός πως θα πάει ο κάθε βολεμένος Πρόεδρος Παπούλιας να καταθέσει στεφάνι πάνω σ’ αυτό το απαίσιο άγαλμα που έχει φτιάξει στο προαύλιο του Πολυτεχνείου ένας από τους χειρότερους Έλληνες γλύπτες (και που θυμίζει πολύ σοβιετικό σοσιαλιστικό ρεαλισμό) δεν θα βοηθήσει ούτε τους άνεργους, ούτε τους άστεγους, ούτε τους άρρωστους και τους πεινασμένους, ούτε αυτούς που ζούνε πια με 300 ή 400 ευρώ το μήνα μετρώντας και την τελευταία τους μπουκιά – για να μην αναφερθώ στις άλλες στερήσεις στις οποίες υπόκεινται και γίνω μελοδραματικός.
Δεν έχουμε λοιπόν λόγο να τα «γιορτάσουμε» αυτά τα 40 χρόνια που μεσολάβησαν από την εκτυφλωτικά φωτεινή αυθόρμητη εξέγερση του 73: Έχουμε αντίθετα κάθε λόγο να προσπαθήσουμε ο καθένας χωριστά να ξαναχτίσουμε μέσα μας εκείνο το «φτάνει πιά, ως εδώ παλιοαλήτες!» που πυροδότησε εκείνη την εξέγερση. Και όσο ακολουθούμε τις άνωθεν εντολές και συμμορφωνόμαστε προς τας υποδείξεις που εκπέμπονται πια από παντού, δεν έχουμε ελπίδα.
Θα ξανασταθούμε όρθιοι μονάχα αν βρούμε το νόημα που είχε εκείνη η συγκέντρωση της ΕΦΕΕ, η Νομική, το Πολυτεχνείο. Τότε που η πλατεία ήταν γεμάτη με το νόημα που είχε κάτι από γιορτή.
Μια γιορτή που δεν ξανάδαμε σαράντα χρόνια τώρα, στη ζωή μας τη σκυφτή.
- See more at: http://www.toportal.gr/?i=toportal.el.politikh&id=1088#sthash.p8mQeuHB.dpuf
οδήγησε σε μια εφτάχρονη δικτατορία. Προσωπικά πιστεύω (και αναλαμβάνω την ευθύνη αυτών που πιστεύω υπογράφοντας με το όνομά μου) ότι το πραγματικό πολυτεχνείο, αυτή η τόσο φωτεινή, εκτυφλωτικά φωτεινή νεανική εξέγερση ενάντια στην τότε εξουσία, τις συμπεριφορές και τις μεθόδους της, από κακό χειρισμό κάποιων πρωταγωνιστών της που κάνανε καριέρα κραδαίνοντας την αιματοβαμμένη σημαία της, είναι βαθειά κρυμμένο και εντελώς αόρατο πια πίσω από τόσες επιστρώσεις υποκρισίας και ψέματος που έχουν θάψει βαθειά, με κυνισμό αβάσταχτο (και, φοβάμαι, για πάντα), την ουσία αυτής της εξέγερσης.
Για μένα που ήμουν 20 χρονών τον Νοέμβριο του 73 και ήμουν εκεί με χίλια, μονάχα η ποίηση δικαιούται να ελπίζει πως κάποτε θα αρθρώσει με λέξεις αυτό που συνέβη – αυτά, τα πολλά, που συνέβαιναν παράλληλα. Να ευχόμαστε και να προσευχόμαστε κάποτε να συμβεί αυτό, να σκύψει δηλαδή άλλος ένας Ανδρόνικος μέσα στον συλημένο αυτόν τάφο και να ανασύρει την ουσία. Μέχρι τότε είμαστε αναγκασμένοι να ζούμε με όλες αυτές τις απίστευτες ανοησίες που λέγονται και γράφονται, προσπαθώντας να παρακάμψουν την ουσία και να προβάλλουν τους «ηρωισμούς» και τις φανφάρες που βολεύουν την σημερινή εξουσία – στις διάφορες μορφές της που ουσιαστικά είναι μία και το όνομά της είναι ολιγαρχία – και θα μπορούσε να ήταν και «χούντα» αν χρησιμοποιούσε τον στρατό όπως κάνανε οι συνταγματάρχες. Χρησιμοποιεί βέβαια και η τωρινή εξουσία όπλα και δολοφονίες, τρόμο και αίμα, συνεχή από τηλεοράσεως τρομοκράτηση των πολιτών, παρακράτος (και «θεωρίες των άκρων» ισοπεδωτικές) και στην ουσία είναι μια μοντέρνα και καλά μεταμφιεσμένη «χούντα» –αλλά με άλλα ενδύματα, όχι στρατιωτικά όπως τότε. Την ισχύ των όπλων την έχει αντικαταστήσει η ισχύς των αριθμών και των ΜΜΕ –και οι άνθρωποι μπορούμε να θυσιαζόμαστε και να ζούμε μέσα στην ανεργία, την πείνα, την στέρηση βασικών αγαθών, στο όνομα όχι πια εκείνου του πτηνού που καιγότανε και αναγεννιότανε από τις στάχτες του πάνω στα σπιρτόκουτα της χούντας, αλλά στο όνομα κάποιων οικονομικών διαταγών που, αν δεν τις ακολουθήσουμε λέει, θα μας φάει το μαύρο σκοτάδι
Τα ίδια έλεγε και η χούντα –αν δεν κάναμε αυτό που θέλανε οι συνταγματάρχες η χώρα θα καταστρεφότανε. Και τότε όπως και τώρα αυτή η άνωθεν διαταγή «να συμμορφωθούμε προς τας υποδείξεις» συνοδεύεται από απειλές και βασανιστήρια. Τότε ήταν η εξορία και –στην μεγάλη ανάγκη –η φάλαγγα (σου χτυπούσαν τα πέλματα οι στρατοκράτες με ένα σίδερο μέχρι να φτύσεις αίμα και να γίνουν τα πόδια σου σαν μπουκάλες υγραερίου), τώρα είναι η απειλή της έξωσης από το σπίτι, η στέρηση της τροφής, των φαρμάκων, ακόμα και του καθαρού νερού, από τα παιδιά και τους γέρους γονείς σου, η μεταμόρφωσή σου από «νοικοκύρη» σε ζητιάνο που θα εκλιπαρεί στους δρόμους για ένα ή δύο ευρώ, για να φάει κάτι, να βοηθηθεί με ένα φάρμακο, να αντέξει τον αβάσταχτο πόνο που προκαλεί η σκληράδα αυτής της κοινωνίας της «εξελιγμένης».
Σ’ αυτά τα σαράντα χρόνια, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, δεν προχωρήσαμε βήμα. Αντίθετα χωθήκαμε βαθειά σε μια λασπουριά, έναν βάλτο, έναν βόθρο, μέσα στον οποίον παλεύουμε να επιβιώσουμε και να ξανά-ανακαλύψουμε την ουσία, το νόημα που υπάρχει πίσω από τα πράγματα και τις συμπεριφορές μας. Ούτε αγαπάμε πιο πολύ, ούτε φωτίζουμε το μέλλον, ούτε ανοίγουμε μονοπάτια που να φωσφορίζουνε τις νύχτες για να μην χάνεται κανείς μέσα στην άθλια, βρώμικη, σάπια, ανήθικη, αναίσθητη και επικίνδυνη κοινωνία που όχι μόνο επιτρέψαμε αλλά συμβάλλαμε για να χτιστεί. Αν το δει κανείς με εντιμότητα και ειλικρίνεια το ζήτημα, το πολυτεχνείο ΔΕΝ ζει. Το γεγονός πως θα πάει ο κάθε βολεμένος Πρόεδρος Παπούλιας να καταθέσει στεφάνι πάνω σ’ αυτό το απαίσιο άγαλμα που έχει φτιάξει στο προαύλιο του Πολυτεχνείου ένας από τους χειρότερους Έλληνες γλύπτες (και που θυμίζει πολύ σοβιετικό σοσιαλιστικό ρεαλισμό) δεν θα βοηθήσει ούτε τους άνεργους, ούτε τους άστεγους, ούτε τους άρρωστους και τους πεινασμένους, ούτε αυτούς που ζούνε πια με 300 ή 400 ευρώ το μήνα μετρώντας και την τελευταία τους μπουκιά – για να μην αναφερθώ στις άλλες στερήσεις στις οποίες υπόκεινται και γίνω μελοδραματικός.
Δεν έχουμε λοιπόν λόγο να τα «γιορτάσουμε» αυτά τα 40 χρόνια που μεσολάβησαν από την εκτυφλωτικά φωτεινή αυθόρμητη εξέγερση του 73: Έχουμε αντίθετα κάθε λόγο να προσπαθήσουμε ο καθένας χωριστά να ξαναχτίσουμε μέσα μας εκείνο το «φτάνει πιά, ως εδώ παλιοαλήτες!» που πυροδότησε εκείνη την εξέγερση. Και όσο ακολουθούμε τις άνωθεν εντολές και συμμορφωνόμαστε προς τας υποδείξεις που εκπέμπονται πια από παντού, δεν έχουμε ελπίδα.
Θα ξανασταθούμε όρθιοι μονάχα αν βρούμε το νόημα που είχε εκείνη η συγκέντρωση της ΕΦΕΕ, η Νομική, το Πολυτεχνείο. Τότε που η πλατεία ήταν γεμάτη με το νόημα που είχε κάτι από γιορτή.
Μια γιορτή που δεν ξανάδαμε σαράντα χρόνια τώρα, στη ζωή μας τη σκυφτή.