Με την λέξη “κακοποίηση”, κάποτε εννοούμε τη χρήση σωματικής βίας, κάποτε τη σεξουαλική επιβολή, και κάποτε τη λεγόμενη ψυχολογική βία.
Σωματική κακοποίηση υπάρχει αν, σε κάποια σχέση
που έχεις, ο άλλος άνθρωπος χάνει τον έλεγχο του εαυτού του με αποτέλεσμα να σε
κτυπά και να σε τραυματίζει. Κάποτε αυτή η κακοποίηση κρύβεται πίσω από το
προσωπείο της “πειθαρχικής τιμωρίας” – δηλαδή, “το κάνω διότι είσαι άτακτος/η
και χρειάζεσαι ξύλο για να λογικευτείς” – δεν είναι όμως δυνατό μια πράξη που
όντως αποσκοπεί στο δικό σου καλό να καταλήγει σε σωματικό τραυματισμό!
Στις μέρες μας η έννοια της σωματικής τιμωρίας έχει
απαξιωθεί ώστε να θεωρείται πια ως απαράδεκτη παιδαγωγική μέθοδος, ακόμη όμως
και στους παλαιότερους καιρούς που η σωματική τιμωρία ήταν κοινωνικά αποδεκτή,
γινόταν με πλήρη αυτοπειθαρχία από το γονιό – όχι σε έξαρση οργής – και
προκαλούσε πολύ λίγο πόνο – οπωσδήποτε όχι τραυματισμό. Άρα αν κάποιος
προσπαθεί να σε πείσει ότι η κακοποίηση στην οποία σε υποβάλλει και οι
τραυματισμοί που σου προκαλεί είναι “για το καλό σου”, μην το πιστεύεις: Πιο
πιθανή εξήγηση είναι ότι έχει ο ίδιος – ή η ίδια - πρόβλημα στο να
χαλιναγωγήσει το θυμό του/της, και εσύ έτυχε να είσαι το θύμα.
Αν βρίσκεσαι σε αυτή την κατάσταση, η καλύτερη
επιλογή είναι συνήθως το να απομακρυνθείς – τουλάχιστον προσωρινά, ίσως και για
περισσότερο καιρό – από το άτομο που σε κακοποιεί. Αν τυγχάνει να ζεις με αυτό
το πρόσωπο, φρόντισε – χωρίς να καταλάβει ο,τιδήποτε – να βρεις ένα χώρο όπου
προσωρινά θα σε φιλοξενήσουν και όπου θα είσαι ασφαλής, αν είναι δυνατόν σε
άλλη πόλη. Έπειτα βρες τα διάφορα έγγραφά σου που στο μέλλον ίσως χρειαστείς –
ταυτότητα, διαβατήριο, βιβλιάριο ΙΚΑ, πιστοποιητικό γέννησης, δίπλωμα οδήγησης,
βιβλιάριο καταθέσεων, πιστωτική κάρτα, βιβλιάριο με τις διευθύνσεις των γνωστών
σου κ.τ.λ. – και φρόντισε να βρίσκονται όλα σε χώρους που γρήγορα θα μπορείς,
αν χρειαστεί, να τα μαζέψεις.
Επίσης μπορεί να σου φανεί χρήσιμο αργότερα, αν πάρεις
και κάποιες φωτογραφίες που να φανερώνουν τους τραυματισμούς σου. Έπειτα,
κάποια ώρα που δε θα είναι ο άλλος σπίτι, μάζεψε τα πράγματά σου και φύγε χωρίς
να του πεις από πριν ότι θα το κάνεις και οπωσδήποτε χωρίς να του φανερώσεις
πού θα πάς. Αν θέλεις, μπορείς να του αφήσεις ένα γραπτό μήνυμα, όπου θα
εξηγείς τους λόγους που σε ώθησαν να πάρεις αυτή την απόφαση. Όταν πια έχεις
φύγει, καλό θα είναι να έλθεις σε επαφή με το Γραφείο Κοινωνικής Πρόνοιας και
με την Αστυνομία, ώστε να σου δώσουν τη στήριξη και προστασία που δικαιούσαι.
Αν είσαι ανήλικος ή ανήλικη, και το πρόσωπο που σε
κακοποιεί είναι ένας από τους γονείς σου, τότε τα πράγματα είναι λίγο πιο
πολύπλοκα. Πριν κάνεις οτιδήποτε, είναι καλό να επικοινωνήσεις πρώτα με το
Γραφείο Κοινωνικής Πρόνοιας, ώστε μαζί να εξετάσετε το πρόβλημά σου και να
πάρετε τις απαιτούμενες αποφάσεις.
Ψυχολογική κακοποίηση προκύπτει όταν ένας άλλος
άνθρωπος μας προσβάλλει συνεχώς, ή προσπαθεί να μας ελέγξει χρησιμοποιώντας τον
εκφοβισμό, ή συμπεριφέρεται προς εμάς με τρόπο αλλοπρόσαλλο και αντιφατικό, ή
καταστρέφει προσωπικά μας αντικείμενα και μας εμποδίζει από το να κινούμαστε
και να συναναστρεφόμαστε τους γνωστούς μας ελεύθερα. Σε αυτή την περίπτωση, αν
και δεν απειλούμαστε άμεσα όπως στην περίπτωση της σωματικής κακοποίησης, εν
τούτοις βιώνουμε μέσα μας ταραχή, σύγχυση, τρόμο, αναστάτωση – τα ψυχολογικά
αντίστοιχα του τραυματισμού.
Αν βρίσκεσαι σε αυτή την κατάσταση, τότε βασικά έχεις
δύο επιλογές: Ή να μείνεις, ή να φύγεις.
Αν φύγεις, τα βάσανά σου θα τελειώσουν, τουλάχιστον
προς καιρόν, αλλά θα πρέπει να προσέξεις μην τυχόν και ξαναπαγιδευτείς σε άλλη
παρόμοια σχέση στο μέλλον: Ο κίνδυνος, πολλές φορές, όταν είχαμε μια τραυματική
εμπειρία σε κάποια σχέση στο παρελθόν, είναι ότι υποσυνείδητα ξαναδημιουργούμε
για τον εαυτό μας παρόμοιες περιστάσεις, ίσως διότι έτσι συνηθίσαμε να ζούμε,
ίσως διότι κατά βάθος επιθυμούμε μια ευκαιρία να ξαναπαλέψουμε με αυτό που μας
φόβιζε και να βγούμε νικητές. Άρα, αν φύγεις, χρειάζεται να μελετήσεις έπειτα
τα κίνητρα που σε ώθησαν σε αυτή την επιλογή, ώστε αν είναι δυνατόν να μάθεις
ό,τι έχεις να μάθεις χωρίς να χρειαστεί να το ξαναπάθεις. Αν τελικά το ξαναπάθεις,
μην απελπιστείς: Δες το θετικά, σαν ακόμη μια ευκαιρία να ωριμάσεις, και όχι
σαν μια κατάρα που σε κατατρέχει.
Αν, αντιθέτως, επιλέξεις να μείνεις και να
παλέψεις στη δύσκολη αυτή σχέση, με επίγνωση της ταλαιπωρίας που έχεις να
υποστείς, θα χρειαστεί να οπλίσεις τον εαυτό σου με πολλή υπομονή, πολλή αγάπη
και πολλή καρτερικότητα. Με τον καιρό και με την εμπειρία, θα μάθεις να μην
πληγώνεσαι από τα βέλη που σου εκτοξεύει ο άλλος, ούτε θα αφήνεις τον εαυτό σου
να ερεθίζεται από τις προκλήσεις και να καταλήγεις έτσι σε “καυγά
τρικούβερτο”. Η όλη εμπειρία – αν την αντέξεις και αν την χειριστείς με
το σωστό τρόπο – θα σε κάνει πιο ώριμο, πιο ανθεκτικό, πιο ικανό να
αντιμετωπίζεις στο μέλλον άλλους δύσκολους ανθρώπους που πιθανόν να βρεθούν στο
δρόμο σου.
απο help-net.gr